Umowy i faktury: 4 mity, które szkodzą freelancerom

Wokół pracy freelancerów narosło wiele mitów. Niektóre dotyczą tego, że freelancerzy to tylko ludzie po studiach, inne mówią o tym, że freelancerzy pracują krócej albo mniej intensywnie niż pracownicy na etacie.

Osobną grupą są jednak mity dotyczące zarobków, rozliczeń i finansowego zabezpieczenia freelancerów. Stereotypy dotyczące pracy zdalnej możesz zweryfikować szybko i bez większych szkód. Mogą kosztować cię na przykład wolne popołudnie, kiedy będziesz musiał dokończyć zlecenie przed deadlinem albo rozczarowanie, że na rajskiej plaży pod palmą nie ma dostępu do szerokopasmowego internetu.

Bardziej szkodliwe dla freelancerów są stereotypy związane ze sposobami rozliczenia czy zawieraniem umów. Dotykają one istotnych kwestii bezpieczeństwa finansowego i prawnego osób, które realizują zlecenia dla firm.

Nie łączysz już freelancingu z pracą na etacie? Poważnie myślisz o tym, żeby zrezygnować ze stałej pracy na rzecz pracy zdalnej na własny rachunek? Warto zapoznać się z popularnymi mitami o umowach, rozliczeniach i wynagrodzeniach freelancerów, z którymi wciąż możesz się spotkać.

 

4 mity o rozliczeniach i umowach w pracy zdalnej

Stereotypy i błędne przekonania o tym, czy freelancer musi mieć firmę albo czy potrzebuje umowy mogą kosztować cię więcej niż wiara w to, że praca zdalna wymaga mniejszej dyscypliny niż praca z biura. Mogą one doprowadzić cię do ryzykownych sytuacji – takich jak praca bez zabezpieczenia prawnego – lub strat finansowych, jeśli nie dopilnujesz odprowadzania podatków.

 

1. Możesz pracować bez umowy

Ten mit ma swój początek w przekonaniu, że praca zdalna – a szczególnie praca freelancera – to nie jest „prawdziwa praca”. Nie tylko zleceniodawcy, ale również sami freelancerzy uważają, że jeśli otrzymają zlecenie przez internet, zrealizują je w zaciszu własnego domu, a następnie wyślą mailem do klienta, nie potrzebują żadnych dodatkowych umów ani nie mają żadnych wynikających z nich obowiązków.

Nic bardziej błędnego. Praca bez umowy, czyli praca na czarno, przede wszystkim nie daje ci żadnego zabezpieczenia prawnego na wypadek, jeśli trafisz na nieuczciwego klienta, który będzie ociągał się z płatnością lub wykorzysta twoją pracę w zakresie innym, niż to ustaliliście.

Co więcej, kiedy zarabiasz pieniądze, również na pracy zdalnej, jesteś zobowiązany do opłacania podatku dochodowego. Uchylanie się od tego obowiązku może mieć dla ciebie bardzo nieprzyjemne konsekwencje finansowe.

 

2. Umowa musi być pisemna

Uowa kojarzy się z podpisywaniem dokumentów, najlepiej osobiście i w siedzibie firmy zleceniodawcy. I do pewnego stopnia tak jest: umowy o pracę, kontrakty managerskie, umowy agencyjne itp. muszą zostać sporządzone i podpisane w dwóch egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron.

Z kolei kodeks cywilny nie wymaga, aby umowa o dzieło była spisana w wersji papierowej. Umowę o dzieło, czyli najpopularniejszą formę rozliczenia w pracy freelancera, możesz zawrzeć również elektronicznie lub ustnie (przy tym tu warto mieć świadka).

Jeśli zatem otrzymałeś od zleceniodawcy maila z wyraźnym potwierdzeniem, że zamawia u ciebie określoną pracę wykonaniem do określonej daty i za określoną kwotę, wasza umowa o dzieło obowiązuje. Gdyby twój klient ci nie zapłacił, tak zawarta umowa również jest podstawą do dochodzenia swoich roszczeń na drodze sądowej.

Pamiętaj, że jeśli zawierasz umowę o dzieło z osobą fizyczną, a nie z firmą, jesteś zobowiązany samodzielnie opłacić swój podatek dochodowy. Kiedy rozliczasz się z firmą, ten obowiązek spoczywa na zleceniodawcy.

 

3. Każdy freelancer musi mieć firmę

Z tym stereotypem spotykasz się pewnie najczęściej: kiedy mówisz, że chcesz pracować zdalnie na zlecenie lub zostać freelancerem, słyszysz pytanie „A masz już firmę?”

Założenie firmy łączy się z ponoszeniem comiesięcznych wydatków, związanych z opłaceniem składek zdrowotnych i ubezpieczeniowych do ZUS, niezależnie od tego, ile udało ci się zarobić. Musisz także pamiętać o kosztach współpracy z biurem rachunkowym, które zadba o twoją księgowość.

Prowadzenie działalności gospodarczej nie jest koniecznym warunkiem do tego, aby pracować jako freelancer. Nie ma przepisu, który zabrania pracy w oparciu o umowy cywilnoprawne i nakazuje założenie własnej firmy.

Prowadzenie działalności daje ci natomiast możliwość odliczania od podatków kosztów, jakie ponosisz, aby utrzymać firmę (wynajem biura, zakup sprzętu) lub realizować zlecenia (zakup materiałów, odpowiednich narzędzi).
W przypadku freelancerów, którzy do pracy potrzebują laptopa oraz ewentualnie specjalistycznego programu, korzyści z odliczania jednorazowych kosztów rzadko przewyższają samą wysokość obowiązkowych składek.

 

4. Musisz mieć firmę, żeby wystawiać faktury

Kiedy zaczynasz pracować jako freelancer, zauważasz, że zleceniodawcy często oczekują rozliczenia na podstawie faktury VAT. Jest to dla nich rozwiązanie wygodniejsze, szybsze w rozliczeniu niż umowa o dzieło i nierzadko również tańsze.

Nie oznacza to jednak, że freelancer musi zakładać działalność gospodarczą i zostawać płatnikiem VAT, aby wystawiać faktury. Oprócz połowicznych rozwiązań, takich jak działalność nierejestrowana, istnieje również rozwiązanie proponowane przez serwis Useme.com.

W Useme możesz legalnie wystawić fakturę VAT, kiedy nie prowadzisz własnej firmy. Serwis zawiążę z tobą umowę o dzieło, na tej podstawie odkupi wykonaną pracę i sprzeda ją dalej twojemu klientowi w oparciu o fakturę VAT. Useme zajmie się również opłaceniem twojego podatku, a na koniec roku prześle ci PIT 11.

Useme łączy zatem wygodę, jaką freelancerowi daje praca w oparciu o umowy cywilnoprawne oraz korzyści, jakie daje rozliczanie się w oparciu o fakturę VAT. Nie ma natomiast ograniczeń takich jak w przypadku działalności nierejestrowanej, której największym minusem jest obowiązek samodzielnego rozliczenia podatków oraz bardzo niskie limity dopuszczalnego dochodu.

 

4 mity o fakturach i umowach, które szkodzą freelancerowi – podsumowanie

Lubisz pracować zdalnie i chcesz zostać freelancerem, aby w pełni korzystać z elastyczności i niezależności, jaki daje ten typ zatrudnienia? Na pewno w pewnym momencie swojej kariery spotkasz się z mitami, które dotyczą faktur i zawierania umów przez freelancerów.

Przede wszystkim pamiętaj, że każda praca, jaką wykonujesz, wymaga zawarcia umowy i odprowadzenia podatków.
Bycie freelancerem nie oznacza natomiast, że musisz założyć firmę ani że fakturę za wykonaną usługę możesz wystawić tylko wtedy, gdy prowadzisz działalność gospodarczą. Na rynku istnieje kilka rozwiązań, również oferowanych przez portale dla freelancerów, które umożliwiają takie rozliczenie.